Terugtrekking SDF uit Aleppo: Gevangenenruil en bestuursakkoord markeren nieuwe fase

In een opmerkelijke ontwikkeling hebben de Syrische Democratische Strijdkrachten (SDF) vrijdag de eerste fase ingezet van hun terugtrekking uit Aleppo, als onderdeel van een baanbrekend akkoord met de Syrische overgangsregering. De stap, bevestigd door het staatspersbureau SANA, vormt de opmaat tot een bredere herstructurering van militaire en civiele autoriteiten in het door oorlog verscheurde land.

Gevangenenruil bij Sheikhan-rotonde
Bij de Sheikhan-rotonde in het noorden van Aleppo keken tientallen inwoners zwijgend toe hoe militaire voertuigen passeerden – sommige gevuld met gevangenen wier uitgeputte gezichten jarenlange detentie verraadden. Deze emotionele scène markeerde niet alleen een militaire operatie, maar ook het begin van een ongekende gevangenenuitwisseling tussen de SDF en Damascus.

Kolonel Mohammed Abdul Ghani, hoofd van de interne veiligheid in Aleppo, bevestigde dat in deze eerste fase ruim 200 gevangenen van beide zijden zijn vrijgelaten. “Dit is het startpunt voor een volledige leegmaking van de gevangenissen,” verklaarde hij, eraan toevoegend dat de operatie tot stand kwam door “louter Syrische inspanningen” en gesteund wordt door president Ahmad al-Sharaa en SDF-leider Mazloum Abdi.

Hoewel de SDF zelf nog geen officiële verklaring heeft afgegeven, melden lokale bronnen dat Damascus ongeveer 100 gevangenen heeft vrijgelaten, met nog honderden andere releases in het vooruitzicht. In totaal zouden meer dan 600 gedetineerden bij de ruil betrokken zijn.

Einde aan jarenlange spanningen in Koerdische wijken
Het akkoord lost tevens een langlopend twistpunt op: de toekomst van de overwegend Koerdische wijken Ashrafiyeh en Sheikh Maqsoud, die sinds 2015 onder SDF-controle stonden. Ondanks de herovering van Aleppo door Damascus in 2024, bleven deze buurten een bron van geweld. Volgens de Syrische mensenrechtenorganisatie SNHR kwamen hier de afgelopen twee maanden 65 burgers om – onder wie een kind en twee vrouwen.

Een 14-puntenplan, ondertekend in april, voorziet in een gefaseerde SDF-terugtrekking, ontwapening van milities, en oprichting van burgercoördinatiecomités. Ali Hanoura, vice-gouverneur van Aleppo, benadrukte dat dit lokaal akkoord voortvloeit uit een breder bestuursplan van 10 maart, gericht op integratie van Koerdische instellingen in de Syrische staat – een primeur sinds het begin van de oorlog.

Samenwerking als experiment
Belangrijke onderdelen van de deal zijn onder meer het behoud van culturele identiteit, heropening van lokale grensovergangen, en eerlijke vertegenwoordiging van inwoners in regionale besturen. Badran chia Kurd, adviseur van de Autonome Administratie, noemde het akkoord “een cruciale stap naar stabiliteit”. Op sociale media bevestigde hij dat de Koerdische veiligheidstroepen (Asayish) beperkt aanwezig blijven, maar onder toezicht van het Syische ministerie van Binnenlandse Zaken.

Analisten zien de overeenkomst als een mogelijke blauwdruk voor toekomstige samenwerking tussen Damascus en Koerdische groepen, vooral in Noordoost-Syrië. Of deze kwetsbare samenwerking standhoudt, hangt af van de komende fasen: verdere gevangenenreleases, volledige militaire terugtrekking, en de opstart van nieuwe bestuursstructuren.

Met deze ontwikkelingen lijkt een nieuw hoofdstuk aan te breken in Syrië’s moeizame weg naar hereniging – een weg waarop Aleppo nu als proeftuin fungeert.

Foto: Rudaw