Rojava veroordeelt nieuwe Syrische interim-grondwet als voortzetting van onderdrukking van Koerden en minderheden
Het Koerdisch geleide zelfbestuur in Noordoost-Syrië (Rojava) heeft fel gereageerd op de nieuwe interim-grondwet die donderdag werd ondertekend door de Syrische interim-president Ahmed al-Sharaa. De grondwet, die volledig buiten de Koerden en andere etnische en religieuze minderheden is opgesteld, wordt door Rojava gezien als een voortzetting van het autoritaire en uitsluitende beleid van het afgezette Assad-regime.
“In plaats van een nieuw, democratisch Syrië op te bouwen, herhaalt deze verklaring de onderdrukking van de Koerden, christenen en andere gemarginaliseerde groepen in het land,” aldus de Democratische Autonome Administratie van Noord- en Oost-Syrië (DAANES). “Het negeert moedwillig de rechten en aspiraties van miljoenen burgers die niet binnen de door Arabisch-nationalistische en islamistische elites opgelegde kaders passen.”
Een grondwet die uitsluit en discrimineert
De 53 artikelen tellende interim-grondwet is gebaseerd op islamitische jurisprudentie en stelt dat de Syrische president per definitie een moslim moet zijn. Daarnaast blijft de naam van het land de “Syrische Arabische Republiek”, waarmee de niet-Arabische bevolkingsgroepen in Syrië, zoals de Koerden en Assyriërs, opnieuw worden genegeerd.
Sharaa presenteerde de grondwet als een stap richting “kennis en rechtvaardigheid” en beloofde een vijfjarige overgangsperiode. In werkelijkheid, zo stellen critici, behoudt hij de absolute macht in zijn eigen handen. De grondwet geeft hem volledige uitvoerende bevoegdheden, de controle over een derde van de wetgevende macht en de zeggenschap over het constitutionele hof, dat zogenaamd toezicht moet houden op zijn beleid.
Koerden en minderheden volledig buitengesloten
Net als onder het oude Ba’ath-regime van Assad worden Koerden, christenen, Druzen en andere minderheden opnieuw genegeerd en uitgesloten van het besluitvormingsproces. De commissie die de interim-grondwet opstelde, bestond uitsluitend uit leden die trouw zijn aan Sharaa en zijn islamistische coalitie, Hay’at Tahrir al-Sham (HTS). De Koerdische en christelijke gemeenschappen waren volledig afwezig in dit proces, ondanks hun historische en demografische belang in Syrië.
De autoriteiten van Rojava hekelen de grondwet als een poging om “dezelfde onderdrukkende structuren van het verleden te herstellen” en waarschuwen dat dit Syrië verder zal verdelen en conflicten zal verergeren. “Deze zogenaamde overgangsregering is niets meer dan een voortzetting van een gecentraliseerd, nationalistisch en religieus exclusief bewind dat geen enkele ruimte laat voor echte democratische verandering,” luidt de verklaring van DAANES.
Ook binnen andere minderheidsgemeenschappen groeit de weerstand. Christelijke en Druze leiders hebben publiekelijk hun afkeuring uitgesproken over hun uitsluiting van de besluitvorming en wijzen erop dat de nieuwe regering de diversiteit van Syrië volledig negeert.
Rojava blijft vechten voor een inclusieve democratie
Sinds het uitbreken van de Syrische burgeroorlog hebben de Koerden en hun bondgenoten in Noordoost-Syrië een model van zelfbestuur opgebouwd dat gebaseerd is op etnische en religieuze gelijkheid, decentralisatie en vrouwenrechten. Dit model, dat in schril contrast staat met de autoritaire regimes die Syrië hebben geteisterd, wordt door Rojava gezien als de enige weg naar een vreedzaam en stabiel Syrië.
“Wij zullen ons verzetten tegen elke poging om de rechten van de Koerden en andere minderheden te negeren en ons zelfbestuur op te offeren voor een nieuwe dictatuur,” aldus DAANES. “De toekomst van Syrië kan alleen worden gebouwd op inclusiviteit, rechtvaardigheid en respect voor alle gemeenschappen – niet op een herhaling van het verleden.”
