Gevangenen gedwongen Turkse nationalistische lied te luisteren tijdens protesten
In november 2024 werden honderden mensen gearresteerd tijdens protesten tegen de overname van pro-Koerdische gemeenten door de Turkse regering. Volgens een mensenrechtenorganisatie werden de gevangenen tijdens hun detentie onderworpen aan mishandeling, waaronder het gedwongen beluisteren van het nationalistische lied “Ölürüm Türkiyem” (Ik zou voor jou sterven, Turkije).
De protesten begonnen nadat het ministerie van Binnenlandse Zaken op 4 november de burgemeesters van Batman, Mardin en het district Halfeti in Urfa schorste. De protesten in Batman waren het hevigst, waar meer dan 300 mensen werden gearresteerd, aldus de Mensenrechtenvereniging (İHD) in Batman.
Ahmet Şiray, co-voorzitter van de İHD, kondigde aan dat de organisatie van plan is een strafrechtelijke klacht in te dienen tegen de politie wegens de vermeende mishandelingen. “We hebben meldingen ontvangen van geweld in politievoertuigen. Gedetineerden vertelden ons dat ze werden blootgesteld aan mishandeling. Degenen die voor langere tijd vastzaten en naar het ziekenhuis moesten voor medische rapporten, werden gedwongen in een vernederende houding te zitten, met hun hoofd tussen de knieën, terwijl ze naar het ziekenhuis werden vervoerd,” aldus Şiray.
Volgens Şiray werden gevangenen zowel onderweg naar het ziekenhuis als terug geconfronteerd met geweld. ” Gedetineerden moesten racistische liedjes, waaronder ‘Ölürüm Türkiyem,’ horen en werden verbaal mishandeld met beledigende taal. Bij het gerechtshof werden ze binnengebracht met handboeien achter hun rug en hun hoofd naar beneden gedwongen. Deze vernederende behandeling werd toegepast van de detentie, naar het politiebureau, het ziekenhuis en het gerechtshof,” voegde hij toe.
De recente overnames van gemeenten begonnen nadat het ministerie van Binnenlandse Zaken op 31 oktober de burgemeester van het district Esenyurt in Istanbul, een lid van de oppositiepartij CHP, schorste op basis van een “terrorisme”-onderzoek. Dit werd gevolgd door de verwijdering van de burgemeesters van de steden Mardin en Batman, evenals het district Halfeti in Urfa, die alle drie werden gecontroleerd door de pro-Koerdische Democratische Volkspartij (DEM), op 4 november, vanwege lopende “terrorisme-gerelateerde” rechtszaken tegen hen. De ministeries hebben gouverneurs en districtsgouverneurs aangesteld als bureaucraten in plaats van de burgemeesters.
Volgens de Turkse wet heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken de bevoegdheid om burgemeesters te schorsen als ze onder strafrechtelijk onderzoek staan, en kan het bureaucraten aanstellen die hun taken overnemen. Deze bureaucraten hebben de bevoegdheid om gemeentelijke raden, de wetgevende organen van de gemeenten, op te heffen.
Tijdens de noodtoestand na de mislukte staatsgreep van 2016 implementeerde de regering op grote schaal het beleid van het aanstellen van bureaucraten, waarbij bijna alle door de HDP (Volks Democratische Partij) beheerde gemeenten in de Koerdische regio’s van het land werden overgenomen. Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2019 won de HDP opnieuw 65 gemeenten, maar de meeste werden later weer overgenomen door de regering, onder verwijzing naar “terrorisme”-onderzoeken tegen de burgemeesters.
De DEM, de opvolger van de HDP, won in de gemeentelijke verkiezingen van 2024 11 van de 75 gemeenten, maar heeft inmiddels al drie van deze gemeenten verloren door de recente overnames.