Bezoek van Iraakse premier aan Koerdische premier moet kloof tussen Irak en Koerdistan verkleinen

In een teken van toenadering tussen Bagdad en Erbil bracht de Iraakse premier Mohammed Shia al-Sudani zaterdag een cruciaal werkbezoek aan de Koerdische Autonome Regio. Hij werd op Erbil International Airport verwelkomd door regionaal premier Masrour Barzani. De reis, Sudani’s vierde sinds zijn aantreden in 2022, moet de oplopende spanningen over olie-inkomsten, salarissen en grondwettelijke rechten temperen.

Grondwet als kompas
Peshawa Hawramani, woordvoerder van de Koerdische Regionalle Regering (KRG), benadrukte tegenover media dat de regio vasthoudt aan de Iraakse grondwet als enige basis voor duurzame oplossingen. “Dialoog is essentieel, maar moet gepaard gaan met politieke wil vanuit Bagdad om afspraken na te komen,” aldus Hawramani. Hij verwees naar recente gespreksrondes die “hoopvolle vooruitgang” lieten zien.

Ook de federale regering lijkt bereid tot concessies. Bassem al-Awadi, regeringswoordvoerder, noemde Sudani’s bezoek onderdeel van een “structurele aanpak” om knelpunten aan te pakken. “Consensus vinden via inclusieve politiek is onze prioriteit,” zei hij.

Salarissen en oliepijpleiding hoog op de agenda
Tijdens gesloten overleggen met president Masoud Barzani en premier Masrour Barzani stonden drie hete hangijzers centraal:

1. De betaling van achterstallige salarissen aan Koerdisch ambtenaren, die al maanden vertraging oplopen door budgettaire conflicten.
2. Herstart van olie-export via de Iraaks-Turkse pijpleiding, een levensader voor de Koerdische economie die sinds 2023 stil ligt.
3. Juridische erkenning van de KRG’s grondwettelijke status en rechten over omstreden gebieden.

Beide partijen benadrukten dat salarisbetalingen “los moeten staan van politieke geschillen” om sociale onrust te voorkomen.

Van symboliek naar concrete stappen?
Analisten zien Sudani’s frequente bezoeken als een strategische verschuiving: waar eerdere regeringen Erbil vaak negeerden, probeert hij relaties te institutionaliseren. Toch blijven vraagtekens. Zo weigerde Bagdad eerder dit jaar nog om de KRG’s budgettaire aandeel uit te keren, wat tot felle protesten in Koerdische steden leidde.

Ondanks de uitdagingen is de timing gunstig. Met regionale spanningen door conflicten in Gaza en Syrië heeft Irak behoefte aan interne stabiliteit. De Koerdische leiderschap houdt voet bij stuk: “Zonder erkenning van onze federale rechten blijft elke overeenkomst een vodje papier,” aldus een KRG-functionaris anoniem.

Voorzichtige hoop
Hoewel verwachtingen realistisch blijven, is er optimisme over de heropende communicatiekanalen. Zo werd onlangs een technische commissie opgericht om olie-export en budgetverdeling te herzien. “Dit bezoek is geen eindpunt, maar een tussenstop,” concludeerde een diplomaat in Erbil. “Het echte werk moet nog beginnen.”

Met de grondwet als gedeelde leidraad lijkt de wil tot samenwerking sterker dan ooit. Of dat vertaalt wordt naar tastbare resultaten, moet de komende maanden blijken.