Koerdische partij in Turkije eist erkenning Koerdische taal: “Stop de onderdrukking”
Tijdens de massale Newroz-viering in Diyarbakir (Amed) heeft de pro-Koerdische DEM Partij opnieuw aangedrongen op officiële erkenning van de Koerdische taal in Turkije. Partijco-voorzitter Tuncer Bakirhan riep de Turkse overheid op de Koerdische identiteit te accepteren: “Koerden vochten naast jullie, erken nu onze taal en stop het gevecht ertegen.” De oproep valt samen met hoop op vrede na een recente oproep van PKK-leider Öcalan om de gewapende strijd te staken.
Historische onderdrukking en huidige stigma’s
Sinds de oprichting van het moderne Turkije in 1923 werd het gebruik van Koerdisch in het openbaar regelmatig verboden – van spreken tot publiceren. Hoewel restricties tijdens een vredesproces tien jaar geleden werden versoepeld, blijft de taal stuiten op weerstand. De Turkse grondwet, herzien na een militaire coup in 1980, erkent enkel Turks als officiële taal. DEM-Kamerlid Mehmet Rustu Tiryaki kondigde vrijdag een commissie aan om het “taalverbod te schrappen en Koerden te erkennen.”
Zorgwekkende taalerosie
Uit een Mei 2024-peiling onder 1.276 respondenten in 16 provincies bleek dat slechts 42,2% van de Koerden thuis nog regelmatig Koerdisch spreekt. Ruim 18% van de Koerdische gezinnen gebruikt enkel Turks, terwijl 40% van de Koerdische jongeren (12-17 jaar) de taal niet machtig is. Toch wil 99,4% van de ondervraagden dat Koerdisch beschermd wordt; 98,4% eist onderwijs in de moedertaal.
Symbolisch verzet in het parlement
De DEM Partij voerde in februari 2024 een campagne ter bevordering van het Koerdisch, waarbij parlementsleden in traditionele kleding spraken. Een campagnevideo in de Koerdische dialecten Kurmanci en Zazaki pleitte voor erkenning als officiële taal en onderwijstaal. DEM-lid Sinan Ciftyurek (Van) verwoordde het scherp: “Onze taal uitroeien, is ons volk uitroeien. Zonder taal overleven we niet.”
Hoop op verandering?
De DEM Partij hoopt dat Öcalans oproep tot politieke strijd de deur opent voor culturele rechten. Critici wijzen echter op hardnekkige tegenstand vanuit Ankara. Hoewel president Erdoğan in het verleden kleine concessies deed, blijft officiële erkenning uit. Voor miljoenen Koerden is taalbehoud niet alleen een culturele kwestie, maar een strijd om identiteit – in een land dat hun bestaan nog altijd niet voluit erkent.
