Erdogan kondigt “historische kans” aan om “einde te maken aan 40 jaar lange kwestie in Turkije”

Ankara – President Recep Tayyip Erdoğan heeft donderdag een “nieuw hoofdstuk” aangekondigd in de strijd tegen terrorisme, met als doel een einde te maken aan een conflict dat Turkije al vier decennia verdeelt. In een verklaring op X benadrukte hij dat zijn regering “vastberaden is om Turkije te bevrijden van deze last”, maar waarschuwde hij ook voor militaire actie als gewapende groepen niet vrijwillig ontbinden.

Ontwapening of harde aanpak
Erdoğan richtte zich vooral op de Koerdische PKK, die door Turkije en internationale bondgenoten als terroristisch wordt bestempeld. “Het ultieme doel is de ontmanteling van deze organisatie en de overgave van haar wapens, die het leven van al onze burgers, inclusief onze Koerdische broeders en zusters, hebben verwoest,” zei hij. Hij noemde dit een “historische kans” om via vreedzame middelen een einde te maken aan wat hij omschreef als een “40-jarige ramp”. Maar als groepen weigeren, blijft Turkije “terrorisme bij de wortel aanpakken” – een verwijzing naar militaire operaties in eigen land en over de grenzen in Irak en Syrië.

Regionale stabiliteit en democratische hervormingen
De Turkse president koppelde de strijd tegen terrorisme aan bredere geopolitieke ambities. “Een veiliger Turkije betekent ook stabiliteit in Irak en Syrië,” aldus Erdoğan. Hij suggereerde verder dat het verdwijnen van gewapende groepen de democratie zou versterken: “Zonder de schaduw van terrorisme krijgt politieke dialoog meer ruimte.”

Twijfels over haalbaarheid
Critici reageren sceptisch. Koerdische groeperingen herinneren aan eerdere vredesinitiatieven die strandden, zoals het staakt-het-vuren van 2013-2015. “Erdoğans woorden klinken hol zolang politieke partijen zoals de HDP worden gecriminaliseerd,” aldus een mensenrechtenactivist. Ook de aanhoudende luchtaanvallen op PKK-posities in Irakse Koerdistan, waarbij recent burgerslachtoffers vielen, voedt wantrouwen.

Historische context
Het conflict tussen Turkije en de PKK, dat in 1984 escaleerde, heeft aan ruim 40.000 mensen het leven gekost. Ankara voert sinds 2016 ook cross-border operaties uit in Syrië tegen door de VS gesteunde Koerdische milities, die het als PKK-extension ziet.

Toekomstperspectief
Erdoğan riep alle partijen op “oprecht mee te werken” aan ontwapening. Of dit een keerpunt wordt, hangt af van de reactie van de PKK en de mate waarin Ankara ruimte biedt aan politieke dialoog. Voorlopig lijkt het Turkse leger klaar voor beide scenario’s: vrede via onderhandelingen of escalatie.